BYBLOS

Byblos , yada yerel adıyla Jbail, Akdeniz kıyısında Beyrut’un 30 km kuzeyinde yer alan antik liman kenti.

Ayni zamanda İncilde Gebal olarak geçmektedir.

Dünyanın en eski sürekli yerleşim yerlerinden biridir. Byblos adı Yunancadır; papirüs anlamına gelir. Bu nedenle, İngilizce İncil (bible) kelimesi byblos’tan “papirüs kitabı” olarak türetilmiştir.

Tarihi Neolitik Dönem‘e kadar uzanmaktadır (MÖ 8000- 4000). Byblos, özellikle Mısır’a sedir gibi değerli kereste ihracatı için ana liman olduğundan, kısa sürede büyük bir ticaret merkezi haline geldi.  Eski Asur dili olan Akatça’da adı Kubna idi. Sitede bulunan Mısır anıtları ve yazıtları mö 2. bin yılın ikinci yarısı boyunca Nil Nehri vadisiyle yakın ilişkileri kanıtlıyor.  MÖ 11. yüzyılda Mısır Yeni Krallığı’nın yıkılmasından sonra Byblos, Finike’nin en önde gelen şehri oldu .

Fenike alfabesi Byblos geliştirildi.

Haçlılar şehri 1103’te ele geçirdi ve ona Gibelet adını verdiler. Orada bir kale inşa ettiler (daha önceki yapılardan kalan taşları kullanarak).1189’da Selahaddin Eyyubi tarafından Hospitalier Şövalyeleri şehirden sürüldü.

Bugünkü kalıntılar; Haçlı surları ve kapı, bir Roma sütunu ve küçük bir tiyatro, Fenike surları, üç büyük tapınak ve bir nekropol; ve Neolitik konutların kalıntıları. Byblos UNESCO tarafından 1984’teDünya Mirası listesine alındı.

Kalıntılara ek olarak, diğer önemli ilgi çekici yerler arasında, bölümleri erken Haçlı dönemine ait olan Vaftizci Yahya Kilisesi ve bölgenin tarihine ve kırsal Lübnan yaşamına adanmış bir balmumu müzesi (1970’de açıldı) bulunmaktadır. Tahmini nüfus 18.800 dür.

BYBLOSMurat KAYA